بررسی حباب قیمت سهام و نگرش سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران

هدف از این پژوهش در ابتدا بررسی وجود یا عدم وجود حباب در قیمت سهام 50 شرکت فعال بورس اوراق بهادار تهران و سپس بررسی ارتباط بین تشکیل حباب قیمتی سهام با نگرش سرمایه‏گذاران حقیقی و حقوقی در بورس اوراق بهادار تهران می‏باشد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می‏دهند، که در نهایت با توجه به شرایط تحقیق و نوع اطلاعات مورد نیاز برای انجام آن، 50 شرکت فعال بورس اوراق بهادار تهران در سال‏های 1389 و 1390 به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. داده‏های مورد نیاز برای انجام تحقیق حاضر به صورت روزانه و از بانک‏های اطلاعاتی بورس اوراق بهادار تهران گردآوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از دو نرم افزار excell و spss16 استفاده شد. در ابتدا داده‏های خام به نرم افزار excell وارد و پس از تحلیل داده‏ها اطلاعات مورد نیاز برای انجام تحقیق از آن استخراج شد. در ادامه از آزمونی با عنوان آزمون runs برای تعیین حبابی بودن قیمت سهام این شرکت‏ها استفاده شد. مزیت این آزمون در قدرت بالای تبیین کنندگی آن برای داده‏های روزانه است. پس از آن با توجه به اسمی بودن متغیرهای تحقیق، با استفاده از آزمون‏ کای دو به بررسی وجود رابطه میان نگرش سرمایه‏گذاران در سهام و حباب قیمت پرداخته شد. و در خاتمه با استفاده از دو آزمون همبستگی فی و همبستگی کرامر به بررسی شدت ارتباط بین نگرش سرمایه‏گذاران حقیقی و حقوقی و حباب قیمت سهام پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان ‏می‏دهد از میان 50 شرکت فعال در بورس تهران در سال 1389، 41 شرکت دارای حباب و 9 شرکت فاقد حباب در قیمت سهامشان بوده‏اند. و همچنین از میان 50 شرکت فعال در سال 1390 نیز 37 شرکت دارای حباب و 13 شرکت فاقد حباب در قیمت سهامشان بوده‏اند. همچنین نتایج نشان می‏دهد بین نگرش (احساسات) سرمایه‏گذاران و یا به عبارتی باور سرمایه‏گذاران نسبت به ریسک و بازده آتی و تصمیم‏‏گیری آنان بر پایه این باورها و تشکیل حباب قیمت سهام رابطه معنی داری وجود دارد، ضمنا بر اساس نتایج حاصله، سرمایه‏گذاران حقیقی بیش از سرمایه‏گذاران حقوقی در تصمیمات خرید خود تابع نگرش‏های خود نسبت به آینده هستند لذا تصمیمات احساسی سرمایه‏گذاران حقیقی بیش از سرمایه‏گذاران حقوقی به تشکیل حباب دامن می‏زند.